Wat is de grens tussen Onderdanigheid in het kader van BDSM en Afhankelijke PersoonlijkheidsStoornis?

Wanneer we als kink aware behandelaars stellen dan er “gezonde” of “goede” BDSM bestaat, dan is het verstandig om je ook af te vragen wat dan grenzen zijn die je daarbij tegen kunt komen.

Discussie

Om de discussie hierover een beetje richting te geven is het mogelijk interessant om een paar richtingen te onderzoeken in de DSM. In dat kader hebben we het hier over de afhankelijke persoonlijkheidsstoornis


Afhankelijke persoonlijkheidsstoornis

Als we de afhankelijke persoonlijkheidsstoornis even oppervlakkig onderzoeken* dan zien we dat het een een “star en duurzaam patroon is van gedachten, gevoelens en gedragingen die binnen de cultuur van de betrokkene duidelijk afwijken van de verwachtingen” en waarin “iemand aanhoudend psychische afhankelijk is van (de mening van) andere mensen”.

Nou hangt bij een dergelijke definitie natuurlijk de schadelijkheid af van de verwachtingen die “de cultuur” heeft ten aanzien van iemand. In een biblebelt zijn er andere verwachtingen dan in Amsterdam. Daarmee is de persoonlijke keuze voor een “cultuur” (of subcultuur) natuurlijk behoorlijk bepalend  in hoeverre het kinky gedrag en de kinky behoeften “afwijkend van verwachtingen” wordt ervaren door de omgeving. Wanneer iemand duidelijk een kinkster is en zich met kinksters omhuld heeft in zijn/haar leven dan lijkt dus het pathologisch aspect alweer een stuk kleiner.

De DSM definieert een afhankelijke persoonlijkheidsstoornis als een aanhoudende en overmatige behoefte om verzorgd te worden. Als dit geeft dat iemand in verschillende situaties voortdurend bezig is met zelfonderwerping, aanhankelijk gedrag en verlatingsangst dan is geeft dit aanleiding tot zorgen.

Als naar submissie kijken als een rol in het leven dat 24/7 of “in deeltijd” wordt geleefd dan zou dat er natuurlijk zorgwekkend uit kunnen zien. Als we kijken dat iemand vanuit waardering voor de eigen submissie op zoek is gegaan naar een Domina(nt) die waardering heeft voor de manier van onderdanigheid van de submissieve partner dan is er ineens een rollenpatroon waar levensgeluk en voldoening door ontstaat.


Vragen en overwegingen

Doe ik vanuit mijn onderdanigheid enorm mijn best om bevestiging of goedkeuring te krijgen van mijn ‘spel-partners’ (zie elders voor de discussie over spel of lifestyle) of ben ik zonder afspraak of overleg alleen maar mijn best om het anderen naar de zin te maken? Dat lijkt een wezenlijk verschil.

Juist omdat iemand hierin voor de onderdanige rol kiest en er ook waardering voor krijgt (al-dan-niet seksueel) is er ook minder kans op de frustratie die je bij de afhankelijke persoonlijkheidsstoornis wel tegenkomt als mensen zich door hun aandoening ‘gedwongen’ voelen om dingen te doen waar zij eigenlijk niet achter staan, of wanneer opgekropte gevoelens uit de hand gaan lopen omdat iemand niet het gevoel had dat de omgeving het zou waarderen als daar expressie aan zou worden gegeven. Dan ontstaan er een soort doorbraak situaties waarbij veel “oud zeer” ineens expressie krijgt, waarbij boosheid over het tijdenlang terughouden van de emoties ineens heftiger naar buiten komt.

Omdat de omgeving is gaan rekenen met het aangepast gedrag van iemand worden dus vervolgens ook alle erupties van opgepotte emoties als “storend” of zelfs “gestoord” ervaren (terwijl het op zich voor de persoon in kwestie eigenlijk salutogeen is dat het er eindelijk een beetje “uit komt”).

Daardoor ontstaat bij een afhankelijke persoonlijkheidsstoornis vaak een instabiliteit in de relaties. De wanhopigheid die vervolgens kan ontstaan bij de persoon met een overmatige afhankelijkheid als door deze instabiliteit een relatie wordt beëindigd die laat vaak pas ècht de duistere kant zien van deze persoonlijkheidsstoornis. Iemand is niet meer in staat om te leven zonder de goedkeuring van de partner. Mensen met een dergelijke persoonlijkheidsstoornis kunnen zo afhankelijk zijn dat zij zich vervolgens zo wanhopig voelen dat het beëindigen van de relatie als onverteerbare afwijzing wordt gezien. Als iemand dan vervolgens niet meer in staat kan blijven om naar behoren voor zichzelf te zorgen dan is de aandoening inderdaad wel herkenbaar als aandoening. Dan wordt het ook begrijpelijk dat (mede door het lage gevoel van eigenwaarde) vatbaar zijn voor psychische aandoeningen als depressie en angststoornissen.

Ver daar vóór zitten natuurlijk ook allerlei fases en gradaties want hoewel we daar niet altijd recht aan doen: geen enkele DSM-‘diagnose’ is binair, aan-of-uit. Altijd zal je op verschillende gebieden zien dat er meer-of-minder salutogene (gezondheidsbevorderende) of pathogene (ziektebevorderende) elementen aan het versterken zijn of aan het verminderen zijn, en die mix maakt dat iemand uiteindelijk een diagnose begint te verdienen of echt al ruim in de ziekmakende hoek van zijn aandoening terecht is gekomen.


Hoe het ‘leuk’ wordt gehouden

Wanneer iemand zichzelf in deelgebieden van het leven (bijvoorbeeld seksualiteit) behoorlijk onderdanig en afhankelijk opstelt maar dat er geen emoties zodanig worden opgekropt dat zij later zullen ‘overstromen’ dan zou je ook kunnen zeggen dat iemand van zijn/haar neiging om te “pleasen” ineens een kwaliteit heeft gemaakt die waardering geeft in plaats van ellende.

Een DaddyDom/MommyDom-little relatie kan bijvoorbeeld behoorlijk wat “afhankelijkheid” in zich hebben zonder dat er ergens problemen ontstaan aan één van de twee kanten. Een Meester/Meesteres-slavin/slaaf relatie kan behoorlijk wat aanpassing en volgzaamheid herbergen die -als het goed is- vooral tot een verhoging van de levenskwaliteit leidt. Iemand die de “Discipline”-kant van BDSM geniet, die is blij met de duidelijk omschreven taakjes en de waardering van de Domina(nt). Een niet-masochistische sub kan ‘genieten’ van slaag (waar niet direct van genoten wordt) als zij zien dat hun (sadistische) Top van hun overgave geniet.

Wanneer iemand voldoende eigen ruimte over houdt -ook al zal dat in de ogen van de maatschappij dan misschien onbegrijpelijk zijn dat je jezelf zo laat misbruiken- dan zou je kunnen zeggen dat iemand een neiging tot afhankelijkheid creatief vorm geeft en omzet tot resource en levenskwaliteit in plaats van een “zwakte”. En dan zal coaching of behandeling er dus eerder op gericht zijn dat deze volgzaamheid gekanaliseerd wordt (en ook eigen grenzen krijgt), dat er in de partner keuze rekening gehouden wordt met de eigen wensen over “afhankelijkheid en volgzaamheid”.


Aandachtsgebieden


Ik kon het even niet laten om het plaatje even te posten dat het kuise (…) Facebook heeft gebruikt om automatisch gegenereerde pagina over Afhankelijke Persoonlijkheidsstoornis* aan te duiden.

Aandachtsgebieden hierbij zijn dus de inbedding in een sociale context die hier mee om kan gaan. Heb je als BDSM-er ook vrienden in de BDSM-hoek of is het iets dat in schaamte moet worden uitgeleefd? Gebruikt de partner de rol van de persoon in kwestie om deze af te zonderen of is BDSM óók een manier om contacten te leggen? Zijn er al-dan-niet professionele uitwegen voor de bestaande behoeften of groeien de niet-geuite behoeften onderhuids? Is er een partner (in deeltijd of vast) die waardering heeft voor de onderdanigheid en wordt deze ook gezien?
Er is ongetwijfeld meer over te zeggen maar als eerste aanzetje om eens te denken over het verschil tussen “onderdanigheid in het kader van BDSM” en een “afhankelijke persoonlijkheidsstoornis”. Het helpt mogelijk om voor jezelf of voor jouw partner te bepalen waar jij grenzen wilt stellen of juist waar je op een mooie manier grenzen wilt gaan overschrijden…

Commentaar:

Vul je gegevens in of klik op een icoon om in te loggen.

WordPress.com logo

Je reageert onder je WordPress.com account. Log uit /  Bijwerken )

Facebook foto

Je reageert onder je Facebook account. Log uit /  Bijwerken )

Verbinden met %s

Deze site gebruikt Akismet om spam te bestrijden. Ontdek hoe de data van je reactie verwerkt wordt.